Güllüceli Kazım / Y. Ziya Bahadınlı

Kitap Adı: Güllüceli Kazım

Yazarı: Yusuf Ziya BAHADINLI

Yayın Evi / Basım Evi: Hür Yayınevi 1965

Sayfa Sayısı: 132

Güllüceli KazımGüllüceli Kazım, Yusuf Ziya BAHADINLI’nın en önemli eserlerinden biridir. 1965 yılında Yozgat’ın Alevi-Sünni köylerinde yaşananları anlatan bir hikaye kitabıdır. Kitap “Adım Kazım, Güllüceliyim. Çevrede Güllüce’yi bilmeyen yoktur. Bu adı duyan bir kimse ‘Hımm’ demeden edemez. Siz de duydunuz bir Hımm’da siz söyleyin diye başlıyor…”. 15 yıl önce Sorgun’da başımdan böyle bir olay geçmişti. “Kim bu arkadaş? Nereli” diye sormuştum. Adam Bahadınlıyım dedi. Ben de bir Hımm dedim. Adam bana çok kızmıştı. Niye kızdığını anlamamıştım. Adam alışveriş yapmadan gitmişti. Sonradan öğrendim ki Hımm demek, sen de mi alevisin demekmiş. Adam bu sebeple bana kızmış. Güllüceli Kazım hikayesinin öyle başladığını görünce hikaye kitabını gülümseyerek okumaya başladım.

Güllüceli Kazım’ın babası Mahmut Ağa, “şu öğretmen Fikret Bey iyi adam, has adam ama ahh bir yezid olmasa” diyordu. Kazım babasından bu sözleri işitince çok şaşırırdı. “Yezid oğlu yezid, mel’un yezid, Yezid” vb. sözleri çocukluğunda çok duymuştu. Yezid düşmanlığı ile yetiştirilmişti. Halbuki öğretmen Fikret bey, aynı kendileri gibi yaşıyordu. Acaba bu düşmanlık nereden geliyordu? Kazım’ın çocukluğu hep bunları düşünmekle geçti.

Kazım Güllüce’de ilkokulu bitirdikten sonra liseyi okumak için şehre gider (Yozgat). Okudukça öğrendikçe fikirleri değişir. “Kaldı ki kendimi ayrı bir inanç ile saymıyorum. Ailemi köyümü alevi olmayan öteki köyleri farklı görmüyorum.” der Kazım. Taassuptan uzaklaşır. Daha hoşgörülü olur. Lise hayatı itile kakıla geçer. O okumaktan ve mücadeleden vazgeçmez. Babasının ölümünden sonra köye döner. 8 kardeş arasından babasından kalan mal pay edilir. Kazım’ın hissesine düşen dört koyun, iki keçi ve küçük bir tarladır. Bu kadar malla geçinmek hayatta kalmak çok zordur.

Henüz liseyi bitirmemiştir ve liseyi bu şartlarda bitirmesi çok zordur. O dönemlerde ortaokul mezunlarının ilkokul öğretmeni olarak atandıklarını duyar. Hemen şehre inip Milli Eğitim Müdürlüğü’ne müracaat eder. İlk tayin yeri olarak Telli Köyü’ne öğretmen olarak atanır. Kazım kararını vermiştir. Öğretmenliğe başladıktan sonra onu kendilerinden saymayan, hor gören, kötü gözle bakan insanların içine girip kendisini onlara kabul ettirecektir. Fakat Kazım, Telli Köyü’nde kendini kabul ettiremez. Köylü Kazım’ı kabullenmediği için Milli Eğitim Müdürlüğü onu Bekirler Köyü’ne tayin eder. Kazım için Telli Köyü bir tecrübe olmuştur. Dövülse de kovulsa da Bekirler Köyü’ne gidip orada öğretmenlik yapacaktır.

Bekirler Köyü’nün halkı Kazım’ın Güllüceli olduğunu öğrenince çok iyi karşılamazlar. Bir zamanlar Kazım’ın babası Mahmut Ağa’nın ölümden kurtardığı Osman Kazım’ı tanır ve köylüye karşı korur ve sahip çıkar. Fakat Osman dışında köydeki herkes Kazım’a düşmandır. Köylü bir iftira ile Kazım’ı köyden kovdurmak ister. Kazım’ın, Osman’ın karısı Nazlı’ya göz koyduğu dedikodusunu yayarlar. Jandarmaya teslim ederler. Kazım, Bekirler köyünden de ayrılmak zorunda kalır. Bilinen bir şey vardır ki cahillik ve bundan çıkar sağlayan gruplar vardır. Artık Kazım’ın son durağı doğup büyüdüğü Güllüce köyüdür. Güllüce’de öğretmenlik yapacaktır. Her şeye çocukların eğitiminden başlamak ister. Onlara insanlığı, kardeşliği, yiğitliği, dostluğu ve adaleti öğretmek üzere Güllüce’ye döner.

Anadolu ağzı ile yazılan bu hikaye Alevi-Sünni çatışmasına kaynaklık edecek, köy hayatının doğal yaşamı ve cehaletini yansıtan çok iyi bir kitaptır. 1965 te yazılan bu kitap Alevi-Sünni çatışmasının yaygın olduğu toplumumuzda ezber bozan örnekler ile dolu. Alevi ve Sünnilerin birbirlerini daha iyi tanımalarını sağlayacak bu kitap, insanların birbirlerinin kardeşi olduğu bilincini geliştirmeyi hedeflemektedir. Kitabı okuduktan sonra 1965 ten 2013 yılına kadar neler değişti diye düşünüyorum. Aldığım cevap “Hiçbir şey değişmemiş” oluyor. Acaba bu millet ne zaman bir arada yaşamayı öğrenecek?

 

NURİ KAYA

SORGUN DÜŞÜNCE KULÜBÜ

Author: yasin
İsim: YASİN ÜNLÜ Yaşadığı İl: Ankara Yaşadığı İlçe: Yenimahalle Meslek: İnşaat Teknikeri