1990 yılında yapılan nüfus sayımında, ilçenin belde ve köyleriyle birlikte nüfusu 97.657, 30 Kasım 1997 yılında yapılan genel nüfus tespitine göre nüfusu 118.160 iken; 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan nüfus sayımının kesin sonucuna göre nüfusu 120.262’ye ulaşmıştır.
İlçe merkezinin nüfusu yaklaşık 60.000, belediyelerin nüfusu 39.434 ve köylerin nüfusu ise 26.944 olarak tespit edilmiştir.
2009 yılı verilerine göre Sorgun ilçe merkezinin nüfusu 51.571 olarak belirlenmiştir. 2011 yılı nüfus sayımı verilerine göre Sorgun merkez ve beldelerinin nüfusu 84.591’dir. Bu nüfus, 42,593 erkek ve 41,998 kadından oluşmaktadır. 2012 yılı nüfusu ise merkezde 50.337 iken merkez belde ve köyler dâhil toplamda 82.944 kişi olarak gerçekleşmiştir. Nüfusa ilişkin tablo aşağıda sunulmuştur.
TABLO:1
Sorgun nüfusunun yaşlara göre dağılımı aşağıda tabloda sunulmuş olup tabloya ilişkin değerlendirme yorum ilerleyen bölümde verilmiştir.
TABLO:2
Sorgun nüfusunun 2012 yılı verilerine göre %60’ ı ilçe ve ilçe merkezlerinde, %40’lık kısmı ise köy ve beldelerde yaşamaktadır.
1990 yılından 2000 yılına kadar geçen on yıllık sürede Sorgun’un nüfusunun rakamsal ve oransal olarak ciddi bir büyüme gösterdiği görülmektedir. Ancak 2000 yılından sonra nüfusta ciddi bir gerileme yaşanmıştır. Bu gerilemede en büyük pay adrese dayalı nüfus kayıt sistemine geçilmesi nedeniyle özellikle seçim dönemlerinde nakledilen geçici nüfusun naklinin gerçekleştirilememesidir.
Adrese kayıtlı nüfus dışında nüfusun azalmasındaki diğer önemli etkenler dışarıya verilen göç, (yurt içi ve yurt dışı), doğum hızının azalması ve öğrencilik vb. nedenlerle yapılan geçici göçlerdir.
Nüfusun yaşlara göre dağılımında ise göze çarpan ve dikkatimi çeken bir husus nüfusumuzun % 40’lık kesimi 35 yaş üzeri nüfustan oluşuyor, ancak maalesef bunun % 1,5’i 80 yaş ve üzeri. Genç nüfusumuz hala yoğunluk arz ediyor. Ancak iş ve nüfusu karşılaştırınca göç kavramı ortaya çıkıyor.
Yazımda göç üzerine birkaç yorumda bulunacağım. 2012 yılında Yozgat’tan göç veren ilçelerden 2 bin 426 ile Saraykent birinci, bin 948 ile Çayıralan ikinci, bin 647 ile Sorgun üçüncü, bin 369 ile Çekerek dördüncü oldu. Diğer ilçelerden 2012 yılı içerisinde Boğazlıyan’ın bin 212, Akdağmadeni’nin bin 149, Sarıkaya’nın 941, Şefaatli’nin 744, Yerköy’ün 585, Kadışehri’nin 376, Çandır’ın 324, Aydıncık’ın 282, Yenifakılı’nı nüfusu 226 azalırken, Yozgat ilçe merkezinin nüfusu 744 arttı.
Evet, göç denince akıllara gelen ilk soruyu burada da sormadan geçemiyorum. Ama sorunun cevabı da maalesef hiç değişmiyor. Bize her yer GURBET! Yani o derece çoğuz doymak için Sorgun dışında… Maalesef güneşte balçıkla sıvanmıyor… Kal desen ne iş yapacaksın? Gitsen çok iş var dışarıda.
Peki, göç oranımız neden yüksek? İnsanımızın çoğunluğunun inşaatçı olması, mevsimsel nedenlerle kışın inşaatla geçimini sağlayanların özellikle İstanbul’a göçüne neden olur.
Okuyan ve memlekete dönen birçok genç, hem sosyal imkânların sınırlı olması, hem de dışarının daha iyi imkânlar sunması nedeniyle Sorgun’dan göç ediyorlar.
Zamanında Sorgun ve ilçelerinden yurt dışına giden işçi ve aileleri en büyük iyilik yaptıklarını düşündükleri yakınlarını yurt dışına götürüyorlar. Zaten yurt dışına gideceklerde bunu ilkokuldan kafasına koyuyor, vb. birçok neden…
Aslında o kadar çok dışarıda yaşayanımız var ki… SORGUN, Sorgunlu’ya gurbet, Sorgun Sorgunlu’ya hasret!
Son olarak, Sorgun’un her yıl eksilen nüfusunun göçten kaynaklandığı aşikârdır. Ama bir gerçek vardır ki; Sorgun’ un nüfusu her yıl en az 2-3 bin kişi eksiliyor. Bu gerçeği gizlemek kime ne gibi bir fayda sağlar bilemiyorum ama bildiğim ve söylemek istediğim şey TÜİK verilerini görmezden gelip, ”Sorgun’un nüfusu göçten değil, doğum hızının azalmasından dolayı eksiliyor” ifadesini ortaya atmak, bu ilin göç sorununun üzerine bir örtü atmaktır. Göç ettiğimiz yerde Sorgun’ un adını bile hiç hatırlamıyorsak bu durum örtü yerine hafızamızı kurşunla kaplamaktır. Bir kez daha bu yazıyı yazarak Sorgun’ u hatırlamama neden olan Sorgun Düşünce Kulubü’ne hafızamdaki Sorgun’a kurşun, örtü, kısacası havlu attırmadığı için teşekkür ederim.
Tablo ve verilerde aşağıdaki kaynaklardan yararlanılmıştır.
http://www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari
http://tr.wikipedia.org/wiki/Sorgun,_Yozgat
http://www.nufusu.com/ilce/sorgun_yozgat-nufusu
FATİH ŞAHBAZ
SORGUN DÜŞÜNCE KULÜBÜ
