Pet Şişenin İçindeki Gerçek!

Bu bir teşekkür yazısı esasen. Yıllarca süren çalışmalarımızın güzel meyvelerini almaya başlamanın vermiş olduğu gururun yazısı… Emeklerinin karşılığını almak herkesi onure eden bir durumdur, biz akademisyenler için de araştırmalarımızın sonucunda değişimler oluşturmak böyledir. Sanırım neden bahsettiğimi çoğunuz anladınız; son günlerde Türkiye ve ABD gündeminde ses getiren pet şişeler ile ilgili çalışmalarımız.

Doğrudan sağlığımızı ilgilendiren bu çalışma gerçekten de büyük önem taşımaktadır. Pet şişelere karşı açtığımız savaşta şimdiye kadar söylenmiş olan her şeyi ilk defa bilimsel veriler ile açıklamış olmamız kamuoyunda yankılar oluşturdu. Bu çalışma sırasında belki de hayatımda ilk defa beklediğim sonuçlarının çıkmamasını diledim. Çünkü bu gerçekten insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eden sonuçlar içermekteydi. Fakat ne yazık ki yanılmadığımızı anlamakta çok da gecikmedik. Piyasadan toplamış olduğumuz değişik markalardaki pet şişelerde bulunan suyun bin bir zorlukla aldığımız LC MS IT TOF cihazımız ile analizlerini yaptık ve pet şişelerde patentli olan 3 farklı kimyasal bulduk ki bu kimyasallar polimerik maddenin ömrünü uzatmak için, kararlılığını artırmak için ya da UV ışınların emilmesi için katılan maddelerdi. Her cihaz ile bulunması mümkün olmayan bu patentli kimyasalları şu an ülkemizde aktif olarak çalışan tek cihaz ile uzun emeklerimiz sonucunda tespit ettik. Daha sonra 8 gün güneş ışınlarına maruz bıraktığımız pet şişelerdeki suda bulunan bu kimyasalların sayısının 5’e çıkmış olduğunu da gözlemledik.

Bu sonuçları gerekli tüm resmi kurumlar ile paylaştık. Plastik firmalar ile görüşmelerimiz oldu. Konu sağlık olunca konuya yaklaşımda oldukça içten olduğunu gördük. Önümüzdeki günlerde yapıcı sonuçlar alacağımıza da inanıyorum. Ulaştığımız bu sonuçları American Society of Mass Spectrometry konferansında da sunduk, orada da çok ciddi ilgi ve alaka gördü çalışmalarımızda elde ettiğimiz sonuçlar. Ardından tüm dünyada pet şişelere karşı bakış açısı değişmiş ve herkes çözüme yönelik çalışmalar ve gayretler içerisine girmiştir. Hatta Amerika’nın San Francisco gibi bazı eyaletlerinde 330 ve 500 mililitrelik pet şişeler bu çalışmaların bir sonucu olarak yasaklanmıştır. Ayrıca bazı plastik firmaları bu konu üzerine ciddi projeler üretmeye başlamışlar, kırılmazlık önlenirse cam pet gibi geleceği olan projelere de adım atmışlardır.

Pet şişeler içinde saklanan sularda bulduğumuz bu maddeler asla ihmale gelmez! Belki su içinde eser oranda bulunmaktadırlar ama yıllar sonra bu kimyasallar vücutta birikecek ve dönüşü olmayan sonuçlar oluşturacaktır. Böbreklere, sinir sistemlerine, solunum sistemlerine veya karaciğere zarar verebildiği bilimsel veriler ile açıktır. Kendisinin ve sevdiklerinin sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri adına herkesin bu konuda üzerine düşen görevi yapması gerekmektedir.

En azından bireyler kendisini korumak için basit çözümler üretebilir. Markası olmayan ya da son kullanma tarihi yazılmayan pet şişeler alınmamalı, güneş ışınlarına maruz kalmış pet şişelerden su içilmemeli, özellikle de sokaklarda günlerce güneşte kalan pet şişeler alınmamalıdır. Çocuklarımızın çantalarında pet şişeler günlerce kalabilmekte ve onları çocuklarımız içmektedir. Bu konuda daha duyarlı olmalı mümkünse küçük bir termos içinde yanlarına su vermeli ya da en azından pet şişelerini her gün değiştirerek içine taze su koymalıyız.

Son günlerde bebeklerine su içiren annelerimizin: ” pet şişeler daha sağlıklı o nedenle içiriyoruz” diye yanlış bilgileri var. Sularını cam şişelerde saklamalılar. Eğer belediyenin suyu güvenilir ise her zaman akan su taze sudur mantığı ile hareket edilmesi gerektiği düsturu unutulmamalıdır. Evlerimizde kesinlikle cam şişelerimizde suyun saklanması gerekmektedir.

Hamile bayanlar pet şişeden mümkün olduğunca kaçınmalıdırlar.

Sonuç olarak pet şişedeki suları günlük hayatımızdan ne kadar çıkarırsak o derece daha sağlıklı bir hayatımız olur, yoksa o eser oranda olan kimyasalların bir gün başımıza iş açacağı muhakkaktır, benden söylemesi…

Prof. Dr. Hamdi Temel

www.hamditemel.com

Author: Fatih
İsim: FATİH ŞAHBAZ Yaşadığı İl: İstanbul Yaşadığı İlçe: Üsküdar Meslek: T.Halk Bankası A.Ş.