Siyah Poşetle Eve Kanser Götürme!

Siyah naylon poşetler, genellikle çöplerden toplanan işe yaramaz diye atılan her türlü pis malzemenin, pet şişe, kova ve tıbbi atık gibi maddelerin toplanarak tekrar işlenmesiyle yapılmaktadır.

Çöplüklerden toplanan malzemelerle yapılan bu poşetlerin tüketiciye sunulmadaki rengi siyahtır. Kusurları açıkça siyah bir renkle belirsiz hale getirilmektedir. Rengi iyice sabitleştirmek için Kodekste kullanılmasına “kesinlikle” izin verilmeyen siyah boya, ayrıca kullanılır. Siyah boyanın kendisi bile başlı başına büyük bir tehlikedir!

Üretiminin yıllık 260 bin tonu bulduğu belirtiliyor. Özellikle de pazar esnafı şeffaf poşetlere göre ucuz olduğu için bu poşetleri tercih ediyor. Bu oran, birinci sınıf malzemeden yapılan naylon poşetlerle birleşince rakam katlanıyor.

Atık malzemelerden yapılan poşetlerin kimyasal yapıları gereği düz bir yapı elde edilemiyor. Aksine her türlü mikroorganizmaların rahatlıkla yaşayabileceği pütürlü bir yapı oluşturulmakta ve mikroorganizmalar buralarda rahatlıkla yaşayabilmektedirler. Atık maddelerin işlenmesiyle elde edilen kanserojen riski yüksek siyah naylon poşetler sağlık açısından büyük risk taşıyor

Türk gıda kodeksine göre, gıda maddelerinin, atık plastik maddelerin hijyenik olmadan dönüştürülmesiyle elde edilen koyu renkli bu poşetlerin içinde taşınması ve muhafaza edilmesi yasak. Çünkü bu tür poşetler çok iyi temizlenmeden geri kazanıldığı için bazı hastalık oluşturucu mikroorganizmalar içerebilirler.

Atık maddelerin dönüştürülmesi sırasında şeffaflaştırma mümkün olmadığı için koyu tonlarda renklendirme yapılıyor. Poşetin kaliteli olup olmadığını kokusundan ve dokunulduğunda çıkardığı sesten anlamak mümkündür. Kaliteli poşet kırıştırırken ses çıkarır. Kalitesiz poşetler ise katlandığında bu sesi duymak mümkün değildir, ayrıca kötü bir kokusu vardır. Kaliteli poşet ise kokusuz olur.

Siyah naylon poşetler özellikle “gıda” alımında kullanılmamalıdır! ABD ve Avrupa ülkelerinde 30 yıldır halk sağlığını tehdit etmeyen ve geri dönüşümü mümkün kâğıt torba kullanılmaktadır. “Bu ülkelerde gerek halk ve gerekse ticari işletme sahipleri daha bilinçli olduğu için, naylon poşet kullanımı kesinlikle yok ve aynı zamanda yasaktır”. Türkiye’de ise kese kâğıdından yapılan torbalara 20–30 yıl önce veda edilmiştir.

Özellikle ev hanımları, mutfak ihtiyaçlarını karşılamak üzere gittikleri semt pazarlarında aldıkları gıda maddelerinin siyah naylon poşetlerin içine doldurulmasına karşı çıkmalılar. Siyah poşetler çok iyi temizlenmeden geri kazanıldığı için bazı hastalık oluşturucu mikroorganizmalar içerebilir. Bu ürünler sadece atıkların toplanmasında kullanılmalı. Sağlıksız poşetlerin kullanımının engellenmesi konusunda yerel yönetimlerin bir an önce harekete geçmesi gerekiyor. Ülkemizde son aylarda birçok belediye ve valilik bu poşetlerin kullanımını yasaklamaya başladı.

Ne yazık ki, ucuz olması dolayısı ile siyah poşeti kullanma tercihinin, gıda satıcılarından değil, tüketicilerden kaynaklandığını tespit ettik. İlave olarak, tüketiciler siyah poşet kullanılması ile içindeki gıdanın, ne olduğunun gizlenmesini, dışarıdan görünmemesini istiyorlar. Bunun sebebi olarak da görüşmelerimizde büyük bir çoğunluğu “alan var, alamayan var” düşüncesinde.

Çöpten toplanan plastiklerin eritilmesiyle elde edilen siyah naylon poşetlerinin gıda maddeleriyle temas etmesi sakıncalıdır. Sebze-meyve ya da başka gıda maddeler siyah poşette taşınmamalı ve saklanmamalıdır. Siyah poşet kullanmaya devam edildiği sürece kullanılan siyah poşetin de çöplüğe atılacağını ve tekrar toplanıp yine poşet yapılacağı kesindir. Bu kısır döngünün siyah poşet kullanmayarak kırılması gerekmektedir.

Artık siyah naylon poşetlerin hayatımızdan çıkması vakti çoktan geldi ve geçti bile. Siyah naylon poşetsiz bir hayat dileği ile…

Not: Hayy kitapevinden çıkan “Naylon Aşkı Öldürür” kitabımdan alıntıdır.

 

Prof. Dr. Hamdi TEMEL

 

Author: Yönetici